Θησεύς και Προκρούστης

Ο ήρωας της Αττικής και της Βοιωτίας Θησεύς ήταν γιος του βασιλιά της Αθήνας Αιγαία και της Αίθρας, κόρης του βασιλιά της Τροιζήνας. Επειδή ήταν γιος συλληφθείς εκτός γάμου, κλεψίγαμος δηλαδή, έπρεπε να αποδείξει την ευγενή του καταγωγή, ότι ήταν γιος και εγγονός βασιλέων, με μια σειρά άθλων, προκειμένου να διεκδικήσει τον θρόνο της Αθήνας. Ξεκίνησε όταν έγινε δεκαέξι ετών. Τότε σήκωσε έναν τεράστιο βράχο και πήρε τα σανδάλια και το σπαθί του Αιγαία να του τα πάει ως σημάδια αναγνώρισης ότι ήταν γιος του πραγματικός και άξιος κληρονόμος του. Έπρεπε όμως να πείσει και τους κατοίκους της Αττικής ότι ήταν γενναίος, και είχε την εύνοια των θεών, άρα άξιζε να γίνει διάδοχος του ακριβού θρόνου των Αθηνών. Και το απέδειξε.
Καθ’ οδόν λοιπόν από την Τροιζήνα προς την Αθήνα πραγματοποίησε μια σειρά άθλων, απαλλάσσοντας την περιοχή από διαφόρους ληστές, που σκότωναν τους ταξιδιώτες. Αυτοί ήσαν: ο Περιφήτης ή Κορυνήτης, ο Σίνης ή Πιτυοκάμπης, η αγριογουρούνα η Φαιά, ο Σκίρωνας, ο Κερκύονας, ο Προκρούστης. Έτσι η φήμη του Θησέα λόγω των σημαντικών κατορθωμάτων του είχε φτάσει στην Αθήνα πριν από τον ίδιο και τον είχε καταξιώσει στην συνείδησή τους ως ήρωα.
Το τελευταίο κατόρθωμα του Θησέα έγινε στην Ιερά Οδό (κοντά στο σημερινό Δαφνί), όπου ο Προκρούστης είχε το σπίτι του και προσέφερε φιλοξενία στους περαστικούς. Μέσα στο σπίτι είχε δύο κρεβάτια, ένα μεγάλο και ένα μικρό. Στο μεγάλο κρεβάτι έβαζε τους κοντούς ταξιδιώτες και με το σφυρί τους χτυπούσε για να μακρύνουν. Τους ψηλούς τους έβαζε στο μικρό κρεβάτι και τους έκοβε τα πόδια για να χωρέσουν στο κρεβάτι. Λόγω της σκληρότητας που χρησιμοποιούσε κατά των ανθρώπων, ο Προκρούστης είχε καταντήσει ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής. Άλλωστε το όνομά του το χρωστούσε σε αυτήν ακριβώς την σκληρότητά του. Συνδέεται και εννοιολογικά και γενετικά με το ρήμα κρούω, (κρου-) = πλήττω, κτυπώ, συγκρούω, κτυπώ αγγείον χάριν δοκιμής, άρα δοκιμάζω, εξετάζω, αλλά και εξαπατώ.

Ο Προκρούστης ήταν επίσης γνωστός και ως Δαμάστης, Η λέξη από το ρήμα δαμάω (δαμ-) και μεταγ. δαμάσσω= δαμάζω, νικώ. Δαμάω=καταβάλλω, κατανικώ, ημερώνω, τιθασεύω, βάλλω υπό ζυγόν, υποτάσσω, κατακτώ. Παράγωγα: δαμάτωρ (πανδαμάτωρ χρόνος), δάμαρ=δάμαλις=η σύζυγος, δμώς=δούλος, δμωή=δούλη και α-δμής=αδάμαστος.
Ήταν ακόμη γνωστός και με το όνομα Πολυπήμων = ο βασανιστής, αυτός που προκαλεί στους ανθρώπους πολύ μεγάλο όλεθρο, πολλές πληγές, συμφορές, κλπ. Σύνθετο από το πολύς και πήμων (ρήμα πάσχω) από τη ρίζα παθ- πάθος, πονθ-, πενθ-πένθος, εξ ου το πήμα, η πημονή= πάθημα, δυστύχημα, όλεθρος. πληγή, συμφορά.
Όλα τα προσωνυμία του ληστή φανέρωναν ακριβώς το μέγεθος της σκληρότητας και της μανία του εναντίον των ανθρώπων.
0 Θησέας αποφάσισε, όπως έκανε και με τους άλλους κακοποιούς, να σκοτώσει τον Προκρούστη με τον ίδιο τρόπο που σκότωνε κι εκείνος τα θύματα του. Υποχρέωσε τον Προκρούστη να ξαπλώσει στο μικρό κρεβάτι και του έκοψε τα πόδια και το κεφάλι. Έτσι, ο Δαμάστης δοκίμασε τον πόνο που ο ίδιος είχε προκαλέσει σε τόσους αθώους .
Συμπέρασμα: Επειδή ο Προκρούστης παρέσυρε με πονηριά στο σπίτι του τους διαβάτες υποσχόμενος φιλοξενία και προσφέροντας σκληρό και αποτρόπαιο θάνατο, πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί, όταν άνθρωποι επικίνδυνοι μας προσφέρουν φιλοξενία και προστασία, ιδιαίτερα αν είναι πολιτικοί σαν τους δικούς μας. Ο Θησέας να μας φυλάει.
Το σημειώνω, γιατί πλησιάζουν εκλογές. Μάτια και αυτιά ανοιχτά, να ξεφύγουμε από τον Προκρούστη. Γιατί μέχρι τώρα δεν το πετύχαμε. Να σώσουμε τουλάχιστον ό,τι μπορέσουμε.