Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2014

Η ιστορία του Αθάνατου νερού της Στύγας στην Αρχαιότητα

Το νερό, πηγή και σύµβολο ζωής, έγινε από τα πανάρχαια χρόνια αντικείµενο λατρείας όλων των πρωτόγονων λαών.

Όποιες και αν είναι οι πολιτισµικές τους δοµές, το νερό αποτελεί αστείρευτη πηγή δύναµης και ζωής: καθαρίζει, θεραπεύει, ανανεώνει και διασφαλίζει την αθανασία. Η αθανασία και η αιώνια ζωή ήταν το μεγάλο όνειρο του ανθρώπου από τους αρχαίους χρόνους, η λαχτάρα του αυτή τον έκανε να ψάχνει αλλά και να συνεχίζει μέχρι σήμερα να ερευνά για το ελιξίριο της αθανασίας.


Για τους αρχαίους Έλληνες το πιο ονομαστό ελιξίριο ήταν τα νερά της Στυγός. Αλλά και το νερό που δίνανε όρκο οι θεοί.

Η Στύγα ήταν µια φοβερή θεότητα, η μεγαλύτερη κόρη του Ουρανού και της Τηθύος, που έμενε στα τάρταρα, στην παγωνιά, απομονωμένη από τους άλλους θεούς που δεν τη συμπαθούσαν. Από τα Τάρταρα που πίστευαν ότι εκεί ήταν και οι πύλες του Άδη, πηγάζει ο ποταμός Κράθης, στο όρος Χελμός της Αχαΐας.

Τα ύδατα της Στυγός συνδέθηκαν με θεολογικές και φιλοσοφικές ιδέες, όπως αυτές από τα Ελευσίνια Μυστήρια και τις Ορφικές δοξασίες για τη μετενσάρκωση. Η δύναμη και η θερμοκρασία του νερού ήταν τέτοια που λέγανε ότι, το γυαλί, οι κρύσταλλοι, τα πήλινα αγγεία έσπαζαν μόλις βυθίζονταν σ' αυτό, αλλοιώνονταν τα μέταλλα ακόμη και ο άργυρος και ο χρυσός, και το κεχριμπάρι, μόνον οι οπλές των αλόγων που δεν είχαν πέταλα άντεχαν, γι' αυτό οι θεοί το έπιναν μέσα σε κύπελλα φτιαγμένα από οπλή αλόγου.

Η Ψυχή ψάχνοντας να βρει το ταίρι της, τον Έρωτα, υποχρεώθηκε από την Αφροδίτη να κουβαλήσει νερό από τη Στύγα. Στα νερά αυτά «βάφτισε» τον Αχιλλέα η μητέρα του η Θέτις και έγινε άτρωτος και αθάνατος, εκτός από την φτέρνα του που δεν βράχηκε η "Αχίλλειος πτέρνα" και τον βρήκε εκεί το θανατηφόρο βέλος του Πάρη στην Τροία.

Τα νερά της Στυγός, ανάβλυζαν από την ιερή πηγή της. Το ένα δέκατο από αυτά τα νερά ήταν προορισμένο για τον όρκο των θεών '' Τα άλλα εννιά φιδώνουν ολόγυρα στη γη και ύστερα, χύνονται στη θάλασσα σχηματίζοντας ρουφήχτρες, και το νερό που πέφτει από το βράχο είναι για τιμωρία των θεών''.

Ο Δίας όρισε να δίνονται στα δικά της νερά οι πιο φοβεροί όρκοι των θεών και των ανθρώπων. Κάθε φορά που κάποιοι θεοί κατηγορούνταν για ψευτιά, ο Δίας έστελνε την Ίριδα να φέρει νερό από τη µυστηριώδη αυτή πηγή. Πάνω από το νερό οι κατηγορούµενοι τρέµοντας ορκίζονταν.

Οι επίορκοι θεοί τιµωρούνταν µε πολύ βαριές ποινές. Για ένα χρόνο έµεναν άφωνοι και µαραζωµένοι, χωρίς αµβροσία και νέκταρ. Επιπλέον, για άλλα εννέα χρόνια αποµονώνονταν από τους άλλους θεούς και έχαναν τα προνόµιά τους, εκτός από την αθανασία τους. Φρικτές τιµωρίες επίσης περίµεναν και τους θνητούς που θα παρέβαιναν τον όρκο τους στα νερά της Στύγας.

Ο Όμηρος παρουσιάζει την Ήρα να λέει "μάρτυράς μου η γη κι ο πλατύς ουρανός που απλώνεται πάνω από τα κεφάλια σας και η Στύγα που τα νερά της κυλούν από ψηλά μέσα στη γη". Ο Ησίοδος την περιγράφει ως "πρωτότοκη κόρη του Ωκεανού με τη γοργή φυρονεριά, τη μισητή από τους αθάνατους, την τρομερή τη Στύγα''. Όταν κάποιος θεός έπρεπε να αποδειχθεί ότι έλεγε ψέματα ή αλήθεια, τότε έπρεπε να πιει νερό το Στύγιον ύδωρ.

Έστελνε ο Δίας την Ίριδα στην Στύγα να φέρει νερό σε ένα σταμνί, από οπλή του μεγαλύτερου αλόγου. Έλεγαν πως κανένα ζωντανό ον δεν επρόκειτο να ζήσει εάν έπινε από το νερό αυτό.

Κατά τον Παυσανία ο Μέγας Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε από το Στύγιο Ύδωρ, αφού το ήπιε, ενώ οι αδερφές του, λούστηκαν με αυτό το νερό και έγιναν αθάνατες.

Φρύνη - Η ωραιότερη εταίρα της αρχαιότητας



Η Φρύνη ήταν μια διάσημη εταίρα της αρχαιότητας, ξακουστή για το φυσικό της κάλλος. Έζησε κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. στην αρχαία Αθήνα, ωστόσο καταγόταν από τις Θεσπιέςτης Βοιωτίας στις οποίες και φέρεται να γεννήθηκε το 371 ή το 365 π.Χ.. Ο πατέρας της λεγόταν Επικλής και το πραγματικό της όνομα ήταν Μνησαρέτη, αλλά εξαιτίας του χλωμού (ωχρού) δέρματός της έμεινε γνωστή ως Φρύνη (το όνομα προκύπτει από το αμφίβιο φρύνος). Σχετικά με τη ζωή της διασώζονται πολλά διάσημα ιστορικά ανέκδοτα, ενώ θεωρείται πως αποτέλεσε το μοντέλο για το διάσημο άγαλμα, γνωστό ως «Αφροδίτη της Κνίδου», έργο του Πραξιτέλη. Η Φρύνη πέθανε στην Αθήνα το 310 π.Χ..


Οι αφηγήσεις τη θέλουν εξαιρετικά όμορφη και πρέπει να είχε μεγάλη επιτυχία στους κύκλους των πλουσίων πολιτών. Ερχόμενη στην αρχαία Αθήνα ξεκίνησε να εργάζεται ως αυλήτρια όπου πολύ σύντομα απέκτησε δόξα και πολλά χρήματα καλούμενη στα σπουδαιότερα συμπόσια της εποχής της με συνέπεια να συνδεθεί με πολλούς σημαντικούς άνδρες της πόλης. Είναι δε διάσημη γιατί ζητούσε πολύ υψηλή αμοιβή. Ο κωμικός ποιητής Μάχων αφηγείται πως ζητούσε μια μνα για μια νύχτα. Αναφέρεται μάλιστα πως όριζε η ίδια τα χρήματα που θα έπαιρνε, ανάλογα με το πώς αισθανόταν για τον εκάστοτε πελάτη. Αν τον έβρισκε αντιπαθητικό το ποσό που θα ζητούσε ήταν υπέρογκο. Από την άλλη προσέφερε τον εαυτό της δωρεάν στο φιλόσοφο Διογένη τον Σινωπέα, επειδή θαύμαζε το μυαλό του. Ο Διογένης ο Λαέρτιος παραθέτει ένα περιστατικό στο οποίο η Φρύνη προσπάθησε μάταια να αποπλανήσει το φιλόσοφο Ξενοκράτη.

Φρύνη του José Frappa. 
Η Φρύνη απεικονίζεται με προτεταμένα τα στήθη της ενώπιον των ενόρκων.
Τα πλούτη που συγκέντρωνε χάρις στην ομορφιά της ήταν τόσα πολλά ώστε, σύμφωνα με την αφήγηση του Καλλίστρατου, προσφέρθηκε να ανοικοδομήσει τα τείχη της Θήβας, τα οποία είχαν καταστραφεί από τον Αλέξανδρο το Μέγα το 336 π.Χ. Έθεσε, ωστόσο, έναν όρο: να τοποθετηθεί η επιγραφή: «Καταστράφηκαν από τον Αλέξανδρο, επισκευάστηκαν από τη Φρύνη την εταίρα». Οι αρχές της πόλης αρνήθηκαν αυτή τη συναλλαγή.

Σε κάποιους εορτασμούς προς τιμήν του Ποσειδώνα στην Ελευσίνα, αφαίρεσε τα ρούχα της, έλυσε τα μαλλιά της και προχώρησε γυμνή προς τη θάλασσα, μπροστά στα μάτια του κόσμου. Ο ζωγράφος Απελλής, λέγεται, πως εμπνεύστηκε από το γεγονός αυτό για να φιλότεχνήσει το περίφημο έργο «Αφροδίτη Αναδυόμενη», για το οποίο η ίδια η Φρύνη πόζαρε ως μοντέλο. Ο Αθήναιος και ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρουν πως αποτελεί επίσης το μοντέλο για το διάσημο άγαλμα, γνωστό ως «Αφροδίτη της Κνίδου», έργο του Πραξιτέλη.

Φρύνη - Henryk Siemiradzki , 1889.
Η δίκη της Φρύνης
Την εποχή που όλη η Ελλάδα θαύμαζε τα αριστουργήματα του Πραξιτέλη και του Απελλή και δόξαζε το κάλλος της Φρύνης, κάποιος ρήτορας, ο Ευθίας, προσπάθησε να γίνει εραστής της διάσημης εταίρας. Η Φρύνη τον απέρριψε και εκείνος για να την εκδικηθεί την κατηγόρησε για ασέβεια προς τα θεία και την μήνυσε στην Ηλιαία. Η Φρύνη ζήτησε από τον Υπερείδη να αναλάβει την υπεράσπισή της. Ο Υπερείδης ήταν για κάποιο διάστημα εραστής της, ο οποίος πλήρωνε 100 φορές παραπάνω από το κανονικό ποσό προκειμένου να απολαύσει τα κάλλη της Φρύνης. Ήταν μαθητής του Ισοκράτη και του Πλάτωνα καθώς και επιφανής ηγέτης της αντιμακεδονικής πολιτικής παράταξης. Ο Ευθίας για να αντιμετωπίσει την ευγλωττία του Υπερείδη κατέφυγε στον ρήτορα Αναξιμένη από την Λάμψακο, δάσκαλο του Αλεξάνδρου και συνέταξε μαζί του το κατηγορητήριο. Ο Ευθίας με τα λαμπρά επιχειρήματά του πρόβαλε, στοχεύοντας το θρησκευτικό αίσθημα, έπεισε πολλούς από τους Ηλιαστές πως η Φρύνη πράγματι πρόσβαλε τα θεία. Ο Υπερείδης υπερασπιζόμενος τη Φρύνη ομολόγησε δημόσια πως υπήρξε και αυτός εραστής της. Δήλωσε πως γνωρίζοντας καλά τον χαρακτήρα της κατηγορουμένης δεν θα ασεβούσε ποτέ προς τα θεία και ότι η πραγματική αιτία της αγωγής της ήταν η απόρριψη του έρωτα του ενάγοντα προς την εναγομένη. Ωστόσο, η ρητορική έξαρση του Υπερείδη υπήρξε ανίσχυρη να μεταπείσει όλους τους Ηλιαστές. Τότε θυμούμενος μία αλληγορία του Λυσάνδρου, άρπαξε τη Φρύνη από το χέρι φέρνοντάς τη μπροστά για να μπορούν να τη βλέπουν όλοι και τραβώντας τον πέπλο της ρώτησε «Ποιος από εσάς θα καταδικάσει τη δύναμη και το κάλλος της Θεάς;» και εμφάνισε μπροστά στα βλέμματα των Ηλιαστών τα θεία κάλλη της Φρύνης, την οποία κατ’ αυτόν ευχαρίστως θα καλούσε αδελφή στην ωραιότητα η Θεά Αφροδίτη.

"Η Φρύνη μπροστά στον Άρειο Πάγο",
έργο του Jean-Léon Gérôme, 1861,
Hamburg Kunsthalle
.Οι Ηλιαστές θαμπωμένοι από το κάλλος της Φρύνης και νομίζοντας πως πράγματι έβλεπαν μπροστά τους την ίδια τη Θεά Αφροδίτη, την αθώωσαν. Από τότε θεσπίστηκε νόμος πως δεν θα έβγαζαν καταδικαστική απόφαση για κανέναν εάν πρώτα δεν τον έβλεπαν μπροστά τους.

Σχετικά με αυτή τη δίκη ο Αλκίφρων διέσωσε δύο επιστολές της εταίρας Βακχίδας.

Η πρώτη απευθύνεται στον Υπερείδη και η δεύτερη στην ίδια τη Φρύνη.



Η επιστολή της προς Υπερείδη αναφέρει: «Όλες μαζί οι εταίρες της πόλης και κάθε μία χωριστά, σου οφείλουμε ευγνωμοσύνη καθώς και η Φρύνη. Διότι μπορεί το κατηγορητήριο του παμπόνηρου Ευθία να στράφηκε μόνον κατά της Φρύνης αλλά ο κίνδυνος μας αφορούσε όλες. Εμείς είτε ζητάμε χρήματα από τους εραστές μας είτε όχι, πάντοτε κάποιοι θα βρεθούν να μας κατηγορήσουνε ως ασεβείς. Θα ήταν κατά τη γνώμη τους προτιμότερο να σταματήσουμε τον βίο αυτό και να μην έχουμε ούτε φίλους. Τώρα όμως κανείς δεν πρέπει να κατηγορεί το επάγγελμά μας επειδή βρέθηκε ο δόλιος Ευθίας και τα προκάλεσε όλα αυτά αλλά να επαινούμε οι πάντες τον δίκαιο Υπερείδη. Πολλά αγαθά ας αποκτήσεις αφού έσωσες χρηστή εταίρα, κι εμείς θα σ’ ανταμείψουμε για λογαριασμό της. Εάν μάλιστα καθίσεις και γράψεις τον λόγο που εκφώνησες υπέρ της Φρύνης, τότε θα πρέπει να σου στήσουμε όλες οι εταίρες χρυσό ανδριάντα σε όποιο μέρος της Ελλάδας εσύ μας υποδείξεις.»
Και η δεύτερη επιστολή της προς τη Φρύνη αναφέρει: «Δεν στεναχωρήθηκα τόσο για τον κίνδυνο που διέτρεξες όσο χάρηκα διότι απαλλάχθηκες από πονηρό εραστή και βρήκες να ερωτευθείς τον χρηστό Υπερείδη. Διότι η δίκη έγινε και για την ευτυχία σου, εφόσον από αυτήν έγινες διάσημη, όχι μόνον στην Αθήνα, αλλά και σε όλη την Ελλάδα. Ο Ευθίας θα τιμωρηθεί όπως του πρέπει αφού θα σε στερηθεί. Τον οδήγησε η έμφυτη αμάθεια να υπερβεί το μέτρο της ερωτικής ζηλοτυπίας. Σίγουρα τώρα σε ποθεί περισσότερο από τον Υπερείδη και δεν σε έχει. Ο Υπερείδης δίκαια υπερηφανεύεται για τη συνηγορία του, ενώ ο Ευθίας πρόθυμα θα σου προσφέρει παρακλήσεις και χρυσό. Πρόσεχε φίλη μου, για χάρη της αξιοπρέπειάς μας, μην παραλείψεις τίποτα απ’ όσα οφείλεις. Ούτε τον Υπερείδη να παραγκωνίσεις, που σου χάρισε την ελευθερία και τη ζωή, ούτε στις ικεσίες του Ευθία να υποκύψεις, ούτε και να πιστέψεις όσους λένε, ότι εάν δεν γύμνωσες το στήθος σου δεν θα πετύχαινε ποτέ την αθώωση σου ο ρήτορας. Και αυτό διότι μόνον η συνηγορία εκείνου βρήκε την κατάλληλη στιγμή για την υπέροχη χειρονομία και την αξιέπαινη πράξη.»

Η Φρύνη μέχρι τα βαθιά γεράματα δεν έπαψε στιγμή να ασκεί το λειτούργημα της εταίρας, εκμεταλλευόμενη στο έπακρο την ομορφιά της και δεν έριξε την τιμή της αμοιβής της. Ωστόσο, κανείς ιστορικός δεν αναφέρει την ημερομηνία και τον τρόπο θανάτου της.

Η Φρύνη "ζει και βασιλεύει και φαντασιώσεις κυριεύει..."

Ο Κλαύδιος Αιλιανός στο έργο του αναφέρει πως οι Αθηναίοι αφιέρωσαν στους Δελφούς ένα άγαλμα της Φρύνης από χρυσάφι. Ο Αθήναιος συμπληρώνει πως ήταν έργο του Πραξιτέλη και έφερε την υπογραφή «Φρύνη, κόρη του Επικλή από τις Θεσπιές».



Τρίτη 21 Ιανουαρίου 2014

Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου 2014 ΟΙ ΗΛΙΑΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι στην Αρχαία Ελλάδα ακολουθούσαν τις συμβουλές του Σωκράτη στον σχεδιασμό σπιτιών και πόλεων με βάση την παθητική ηλιακή αρχιτεκτονική.

Τυπικό αρχαιοελληνικό σπίτι προσανατολισμένο στον άξονα Βορρά-Νότου, με την είσοδο και τα κύρια δωμάτια στραμμένα στο Νότο για καλύτερη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας. Πηγή: Supplied
ΠΟΤΕ στην ανθρώπινη ιστορία δεν υπήρξε ένα τόσο διαπρεπές και εξέχον μέλος της κοινωνίας που να υποστήριξε τόσο θερμά την ηλιακή αρχιτεκτονική από τον Σωκράτη. Ο κορυφαίος φιλόσοφος ένιωθε τόσο έντονα την αναγκαιότητα οικοδόμησης πόλεων και κατοικιών σύμφωνα με τον ήλιο, ώστε σκέφτηκε να δημιουργήσει μια τάξη για να διδάξει στους μαθητές του τα μυστικά της ηλιακής αρχιτεκτονικής. 
Αυτό αναφέρεται στο ενδιαφέρον βιβλίο του Τζον Περλίν “Let It Shine: The 6000-Year Story of Solar Energy”, στο οποίο ο συγγραφέας παραθέτει αρχαιολογικά και ιστορικά στοιχεία για να δείξει ότι από τη Νεολιθική ακόμη εποχή τα σπίτια χτίζονταν με τέτοιο τρόπο ώστε να συλλαμβάνουν το φως του ήλιου τον χειμώνα.
Πολύ πριν από το ηλεκτρικό ρεύμα, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, οι σχεδιαστές σπιτιών έπρεπε συχνά να χρησιμοποιούν παθητικές πηγές ενέργειας για την άνεση των ενοίκων. Με βάση αυτό, οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν προγραμματίσει την οικοδόμηση ολόκληρων πόλεων στην Ελλάδα και τη Μικρά Ασία, όπως η Όλυνθος και η Πριήνη, επιτρέποντας σε κάθε ιδιοκτήτη σπιτιού να έχει πρόσβαση στο φως του ήλιου για ζεστασιά το χειμώνα. Αυτό το πετύχαιναν χαράσσοντας τους δρόμους από τα ανατολικά προς τα δυτικά, έτσι ώστε κάθε σπίτι να έχει νότιο προσανατολισμό.
Με το να έχουν την είσοδο και τα κύρια ανοίγματα στραμμένα στο νότο, τα σπίτια της Αρχαιότητας εκμεταλλεύονταν τις ηλιακές ακτίνες για θέρμανση και φως. Οι περισσότερες πόλεις ήταν έτσι σχεδιασμένες που να επιτρέπουν σε κάθε σπίτι να θερμαίνεται από τον ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες. Πηγή: Supplied

Στην Πριήνη οι κύριοι δρόμοι είχαν σχεδιαστεί στον άξονα Ανατολής-Δύσης, επιτρέποντας σε όλα τα σπίτια να έχουν πρόσβαση το χειμώνα στον ήλιο για να ζεσταίνουν το εσωτερικό τους. Πηγή: Supplied
Η ΣΩΚΡΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
Ο Ξενοφών που στα νιάτα του υπήρξε μαθητής του Σωκράτη, αναφέρει στο έργο του “Απομνημονεύματα Σωκράτους” τι δίδασκε ο μεγάλος σοφός στους μαθητές του σχετικά με τον βιοκλιματικό σχεδιασμό και τα παθητικά ηλιακά συστήματα.
Όπως το συνήθιζε, ο Σωκράτης ξεκινούσε τη συζήτηση κάνοντας μια απλή, κατά τα φαινόμενα, παρατήρηση: «Όταν κάποιος θέλει να χτίσει ένα σπίτι, δεν πρέπει να το κάνει όσο γίνεται πιο ευχάριστο, αφού θα ζήσει μέσα σ’ αυτό, και όσο πιο χρήσιμο γίνεται; Και δεν είναι ευχάριστο ένα σπίτι που το καλοκαίρι είναι δροσερό και το χειμώνα ζεστό; Τώρα, από την εμπειρία μας βλέπουμε ότι στα σπίτια που έχουν νότιο προσανατολισμό, οι ακτίνες του ήλιου περνούν μέσα από τις στοές (σκεπασμένες βεράντες), αλλά το καλοκαίρι η διαδρομή του ήλιου είναι ακριβώς πάνω από τα κεφάλια μας και πάνω από την οροφή, έτσι έχουμε σκιά…» Και παρουσιάζοντας αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους είναι ωφέλιμη η ηλιακή αρχιτεκτονική, ο Σωκράτης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι σε ένα σπίτι σχεδιασμένο με αυτό τον τρόπο «ο ιδιοκτήτης θα βρει σε αυτό ένα καταφύγιο για όλες τις εποχές… γεγονός που καθιστά το σπίτι και χρήσιμο και ευχάριστο».
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν σε Ελληνικές πόλεις και οικισμούς μεταξύ του -500 και του -200 έδειξαν ότι οι κατασκευαστές τόσο των αγροτικών όσο και των αστικών κατοικιών ακολουθούσαν τις συμβουλές του Σωκράτη.
Η αρχή έγινε με την αναδιαμόρφωση δύο σπιτιών στο κέντρο της Αθήνας, όπου οι εργάτες άλλαξαν τη διάταξη των δωματίων, έτσι ώστε να έχουν νότιο προσανατολισμό. Δηλαδή, το αίθριο και τα μεγάλα ανοίγματα (πόρτες και παράθυρα) να κοιτούν προς το νότο, ενώ τα βορινά ανοίγματα ήταν λίγα και μικρά.
Η νέα αρχιτεκτονική αντίληψη εξαπλώθηκε σύντομα σε όλο τον Ελλαδικό χώρο, καθώς οι κατασκευαστές κατοικιών άρχισαν να υιοθετούν την ηλιακή αρχιτεκτονική. Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήραν οι πολεοδόμοι.
Αναπαράσταση σε υπολογιστή του εσωτερικού μιας κατοικίας της Ολύνθου. Η σκεπαστή βεράντα στο αίθριο έχει νότιο προσανατολισμό για καλύτερη εκμετάλλευση του ηλιακού φωτός. Πηγή: Supplied
ΟΛΥΝΘΟΣ: Η ΠΡΩΤΗ ΗΛΙΑΚΗ ΠΟΛΗ
Παρά το γεγονός ότι η Πριήνη, η Αρχαία Ελληνική πόλη στη νοτιοδυτική Καρία, στις ακτές της Μικράς Ασίας, κοντά στη Σάμο, είναι μέχρι σήμερα ονομαστή για την ρυμοτομία της, η πρώτη ηλιακή πόλη της Αρχαίας Ελλάδας ήταν η Όλυνθος.
Η Αρχαία αυτή πόλη της Χαλκιδικής, χτισμένη σε μια εύφορη πεδιάδα, στο μυχό του κόλπου της Τορώνης, κοντά στη βάση της χερσονήσου της Κασσάνδρας, απέχει περίπου 11,5 χλμ. από την Ποτίδαια και 4 χλμ. από τη θάλασσα.
Τα οικοδομικά τετράγωνα της Ολύνθου, μήκους 100 περίπου μέτρων και πλάτους 40 μέτρων, χωρίζονταν από δρόμους 5-7 μ. στον άξονα Ανατολής-Δύσης, οι οποίοι συνδέονταν ακανόνιστα με μερικούς εγκάρσιους. Κάθε οικοδομικό τετράγωνο είχε μια σειρά από πέντε σπίτια στην κάθε πλευρά του δρόμου, ανάμεσα στα οποία υπήρχε ένας στενός διάδρομος. Τα σπίτια της Ολύνθου είναι τα Αρχαιότερα που ξέρουμε και σχεδόν τα μόνα της κλασικής εποχής. Τα σπίτια της Πριήνης, της Πέλλας, της Περγάμου και της Δήλου είναι μεταγενέστερα.
Το παράδειγμα της Ολύνθου μιμήθηκαν και άλλες πόλεις, με αποτέλεσμα η ηλιακή αρχιτεκτονική να εξαπλωθεί μέχρι και τη σημερινή κεντρική Βουλγαρία. Ακόμη και αν η εδαφική έκταση παρουσίαζε δυσκολίες, οι πολεοδόμοι εύρισκαν τρόπους να τις ξεπεράσουν.
Παραμένει αδιευκρίνιστο αν οι απόψεις του Σωκράτη στηρίζονταν στην Πυθαγόρεια Φιλοσοφία ή προέρχονταν μόνο από την εμπειρική παρατήρηση. Είναι πάντως γνωστό ότι ένας άλλος Πυθαγόρειος Φιλόσοφος, ο μεγάλος δραματουργός Αισχύλος έλεγε ότι «μόνο οι πρωτόγονοι και οι βάρβαροι δεν γνωρίζουν τον τρόπο να κάνουν τα σπίτια τους να αντικρίζουν τον ήλιο το χειμώνα».
Στην κάτοψη αυτή του πολεοδομικού σχεδίου της Ολύνθου βλέπουμε ότι οι κύριοι δρόμοι είναι προσανατολισμένοι στον άξονα Ανατολής-Δύσης. Πηγή: Supplied

Αναπαράσταση συγκροτήματος κατοικιών στην Όλυνθο. Τα δωμάτια και οι προσόψεις των κατοικιών κοιτάζουν προς το Νότο. Οι κατοικίες προστατεύονται από το ψύχος του βόρειου ανέμου με έναν ψηλό τοίχο, στον οποίο δεν υπάρχουν καθόλου ανοίγματα. Πηγή: Supplied

Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2014

Γιατί οι αρχαίοι «έβαζαν νερό» στο κρασί τους

Συχνά, και ιδιαίτερα τώρα, γίνομαι αποδέκτης ερωτημάτων σχετικών με το αν οι αρχαίοι Έλληνες είχαν υποκατάστατα των σημερινών ψυγείων και ακόμη αν είχαν τη δυνατότητα να ψύχουν τα διάφορα ποτά τους. Και στα δύο αυτά ερωτήματα η απάντηση είναι θετική.
Ωστόσο ακόμη και η πιο σύντομη ανάπτυξή τους απαιτεί έκταση που ξεπερνά τον περιορισμένο χώρο μιας επιφυλλίδας. Έτσι θα περιοριστώ στο δεύτερο ερώτημα, επιφυλασσόμενος σε μια άλλη, ελπίζω επίσης καλοκαιριάτικη, επιφυλλίδα να ασχοληθώ και με το πρώτο.
Όπως είναι γνωστό, το κατ' εξοχήν ποτό των αρχαίων Ελλήνων ήταν ο «θείος οίνος». Άνδρες, γυναίκες και παιδιά γεύονταν το ένθεο αυτό ποτό και ιδιαίτερα οι πρώτοι, που συνομιλούσαν και φλυαρούσαν ατέλειωτες ώρες κάθε μέρα στους ανδρώνες πίνοντας κρασί.
Οι συμμετέχοντες στις κρασοκατανύξεις αυτές συνήθως δεν έχαναν τη διαύγεια του νου τους επειδή το κρασί που κατανάλωναν ήταν νερωμένο. Σπάνια, και για πολύ συγκεκριμένους σκοπούς, οι αρχαίοι Έλληνες έπιναν ανέρωτο κρασί, «άκρατον οίνον».
Η ανάμειξη του κρασιού με το νερό γινόταν μέσα σε μεγάλα ευρύστομα αγγεία, γνωστά ως κρατήρες, και η συνήθης αναλογία ήταν τρία μέρη νερού προς ένα οίνου. Αυτή την αναλογία προτείνει και ο Ησίοδος, ο ποιητής της υπαίθρου, δεν λείπουν ωστόσο γραπτές μαρτυρίες που κάνουν λόγο για μείξη με νερό σε μεγαλύτερη αναλογία.
Αυτή ακριβώς η κυριαρχία του νερού ήταν που απέτρεπε πολλές δυσάρεστες καταστάσεις για τους πότες. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια που βάζει ο κωμικός ποιητής Αλέξις (4ος-3ος αι. π.Χ.) στο στόμα του Σόλωνα:
«Ήδη από τα κάρα τον πουλάνε (τον οίνον) νερωμένο, όχι βέβαια για να κερδίσουν κάτι παραπάνω, αλλά γιατί προνοούν για τους αγοραστές, να έχουν μετά την οινοποσία το κεφάλι ελαφρύ».
Το νερό που χρησιμοποιούσαν για το αραίωμα του κρασιού φρόντιζαν να προέρχεται από «σκιαράν παγάν» (πηγή), από «κρήνην αέναον και απόρρυτον» ή από «ψυχρόν φρέαρ». Έτσι μαζί με τη μείξη του κρασιού τους οι αρχαίοι πετύχαιναν συγχρόνως και την ψύξη του.
Πολύ διαδεδομένη ήταν και η πρακτική να χρησιμοποιούν και νερό που προερχόταν από λιώσιμο χιονιού, το οποίο, ως γνωστόν, το συντηρούσαν ακόμη και το καλοκαίρι και το εμπορεύονταν. Ωστόσο είχαν εφεύρει και ιδιαίτερους τρόπους ψύξης του κρασιού.
Γύρω στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. επινόησαν ένα αγγείο ειδικής κατασκευής που επέτρεπε την ψύξη του οίνου και τη διατήρησή του σε ψυχρή κατάσταση όσο αυτός βρισκόταν αποθηκευμένος σε μεγάλα στενόστομα αγγεία, στους αμφορείς, προτού μεταφερθεί στους κρατήρες. Πιο συγκεκριμένα κατασκεύασαν έναν ειδικό τύπο αμφορέα με κύριο γνώρισμα τα διπλά του τοιχώματα.
Με τη βοήθεια των εσωτερικών τοιχωμάτων δημιουργούνταν ο κατ' εξοχήν χώρος του αγγείου, μέσα στον οποίο έχυναν, από το στόμιό του, το κρασί. Ο χώρος που σχηματιζόταν από τα εξωτερικά τοιχώματα και περιέβαλλε τον εσωτερικό γέμιζε με τη βοήθεια μιας προχοής που βρισκόταν στο πάνω μέρος με ψυχρό νερό ή χιόνι. Έτσι πετύχαιναν τη μόνιμη ψύξη του κρασιού, αφού εύκολα μπορούσαν να ανανεώνουν το ψυκτικό μέσο, όταν αυτό έλιωνε και ζεσταινόταν, με φρέσκο.
Διά μέσου μιας οπής που βρισκόταν στο κάτω μέρος του αγγείου απομάκρυναν το ζεστό νερό και στη συνέχεια, σφραγίζοντάς την, έριχναν στον εξωτερικό χώρο του φρέσκο χιόνι ή κρύο νερό.
Τέτοια αγγεία, γνωστά στους αρχαιολόγους ως αμφορείς - ψυκτήρες, κατασκευάζονταν στο δεύτερο μισό του 6ου αι. π.Χ. στην Αθήνα, αλλά και σε ένα άλλο μέρος του αρχαίου Ελληνικού κόσμου, πιθανόν στο Ρήγιο της Μεγάλης Ελλάδας, στη Ν. Ιταλία.
Ανάλογες κατασκευαστικές λεπτομέρειες που πετύχαιναν την ψύξη του κρασιού και γενικότερα υγρών συναντούμε σποραδικά και σε άλλα οινοφόρα αγγεία των αρχαίων Ελλήνων, όπως π.χ. σε οινοχόες.
Μέσα στο τρίτο τέταρτο του 6ου αι. π.Χ. αθηναίοι κεραμείς βρήκαν έναν άλλο τρόπο ψύξης κρασιού που εξυπηρετούσε καλύτερα τις ανάγκες των συμποσιαστών. Ο προηγούμενος, που μόλις περιγράψαμε, απαιτούσε τη γρήγορη κατανάλωση του κρασιού από τη στιγμή που αυτό περνούσε από τον αμφορέα - ψυκτήρα στον κρατήρα.
Αν όμως ο ρυθμός κατανάλωσης ήταν αργός, τότε το κρασί μέσα στον κρατήρα θα έχανε τη δροσιά του. Έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη να εφευρεθεί ένας άλλος τρόπος που θα εξασφάλιζε μόνιμη ψύξη του κρασιού.
Δηλαδή, όταν αυτό θα γέμιζε τα κρασοπότηρα των αρχαίων γλεντζέδων, γνωστά κυρίως ως κύλικες, θα έπρεπε να είναι ακόμη κρύο ή δροσερό. Επινοήθηκε έτσι ένα χαρακτηριστικό μανιταρόσχημο αγγείο, το οποίο, αφού το γέμιζαν με κρασί, το τοποθετούσαν μέσα στον κρατήρα που ήταν γεμάτος με κρύο νερό ή χιόνι.
Πετύχαιναν δηλαδή έναν τρόπο ψύξης που θυμίζει αυτόν με τον οποίο σήμερα διατηρούμε κρύο ένα μπουκάλι σαμπάνιας ή κρασιού καθώς το τοποθετούμε μέσα σε δοχείο που περιέχει παγάκια.
Το κρασί το αντλούσαν από το στενόστομο μανιταρόσχημο αγγείο, τον ψυκτήρα, όπως ονομαζόταν στην αρχαιότητα, με τη βοήθεια μιας κουτάλας που είχε μακριά λαβή.
Το σκεύος αυτό οι αρχαίοι το ονόμαζαν αρύταινα ή κύαθο. Είναι πολύ πιθανό ότι το κρασί στους ψυκτήρες αυτούς ήταν ανέρωτο, οπότε το αραίωμά του γινόταν εκ των υστέρων, μέσα στα ίδια τα κρασοπότηρα, με κρύο νερό που έφερναν με ένα κανάτι, την αρχαία οινοχόη. Έτσι, εκτός από τη μείξη του κρασιού, πετύχαιναν συγχρόνως και την καλύτερη ψύξη του.
Ότι οι μανιταρόσχημοι ψυκτήρες, οι οποίοι με το ψηλό πόδι και το φουσκωτό σώμα τους «επέπλεαν» μέσα στο κρύο νερό (ή στο χιόνι) του κρατήρα, περιείχαν κρασί είναι σήμερα βέβαιο. Εκτός από ορισμένες σχετικές παραστάσεις, το μαρτυρούν και τρία ιδιόμορφα αγγεία που έγιναν σχετικά πρόσφατα γνωστά στην έρευνα. Πρόκειται ουσιαστικά για τρεις κρατήρες που στο εσωτερικό τους έχουν ενσωματωμένο έναν ψυκτήρα.
Δηλαδή, κρατήρας και ψυκτήρας αποτελούν στις περιπτώσεις αυτές ένα ενιαίο κατασκευαστικά σύνολο και γι' αυτό τα αγγεία αυτά τα αποκαλούμε κρατήρες - ψυκτήρες. Στο κάτω μέρος τους φέρουν προχοή, η παρουσία της οποίας δικαιολογείται μόνο αν δεχθούμε ότι διά μέσου αυτής απομακρυνόταν το ζεστό πια νερό του αγγείου, όταν ανανέωναν το ψυκτικό υλικό του.
Επομένως το κρασί υποχρεωτικά πρέπει να βρισκόταν στον ψυκτήρα των αγγείων αυτών. Άλλωστε, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα αγγεία αυτά είχαν λειτουργία ανάλογη με αυτήν των αμφορέων - ψυκτήρων που είδαμε παραπάνω. Ο τρόπος ψύξης που μόλις περιγράψαμε ήταν σε χρήση για 80 περίπου χρόνια και πιο συγκεκριμένα από το 530 ως το 460/50 π.Χ.
Οπωσδήποτε οι κρατήρες - ψυκτήρες δεν φαίνεται να ήταν ιδιαίτερα συχνοί στην αρχαιότητα. Σποραδικά απαντώνται και σε άλλες εποχές, όπως π.χ. ένας που βρέθηκε στη μυκηναϊκή Τίρυνθα και χρονολογείται στον 13ο αι. π.Χ. Η σπανιότητά τους πρέπει να οφείλεται στο γεγονός ότι οι αρχαίοι προτιμούσαν λίγο περισσότερο το κόκκινο κρασί που δεν απαιτεί ιδιαίτερη ψύξη.
Κυρίως όμως στο ότι, όπως ήδη είπαμε παραπάνω, το νερό με το οποίο αραίωναν το κρασί φρόντιζαν να είναι «παγωμένο» έτσι ώστε δεν απαιτούνταν καμία φροντίδα για περαιτέρω ψύξη του θείου αυτού ποτού.

Επιτάφιος του Σείκιλου: Ακούστε το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι

Ύψιστη η θέση της μουσικής στην αρχαία ελληνική κοινωνία
Ο Σείκιλος έζησε στις Τράλλεις της Μικράς Ασίας κατά το 200 π.Χ.
Είναι γνωστός για το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι, του οποίου σώζονται πλήρως και οι στίχοι και η μουσική.
Η μουσική στήλη
Ο Σείκιλος έγραψε το τραγούδι του μετά το 200 π.Χ. σε επιτύμβια κυλινδρική στήλη που έχει ύψος 40 εκατοστά και περιέχει στην κοινή ελληνική της ελληνιστικής εποχής ένα επίγραμμα δώδεκα λέξεων και ένα μέλος (τραγούδι) δεκαεφτά λέξεων μαζί με τη μουσική του.
Στην κορυφή της στήλης, το επίγραμμα αναφέρει τον άνθρωπο που το έγραψε, καθώς και το σκοπό για τον οποίο το έγραψε:
ΕΙΚΩΝ Η ΛΙΘΟΣ ΕΙΜΙ. ΤΙΘΗΣΙ ΜΕ ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΝΘΑ ΜΝΗΜΗΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥ ΣΗΜΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΝ
(Εγώ η πέτρα είμαι μια εικόνα. Με έβαλε εδώ ο Σείκιλος ως διαχρονικό σήμα αθάνατης μνήμης).
Στη μέση υπάρχουν οι στίχοι του τραγουδιού μαζί με τα σύμβολα της μελωδίας, η οποία είναι του λεγόμενου φρυγικού τύπου:
ΟΣΟΝ ΖΗΣ ΦΑΙΝΟΥ, ΜΗΔΕΝ ΟΛΩΣ ΣΥ ΛΥΠΟΥ. ΠΡΟΣ ΟΛΙΓΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΖΗΝ, ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ
(Όσο ζεις λάμψε, καθόλου μη λυπάσαι. Για λίγο διαρκεί η ζωή, ο χρόνος καθορίζει το τέλος).
Ο «επιτάφιος» του Σείκιλου, σε αρχαιοελληνική μουσική σημειογραφία.
Στο κάτω μέρος της στήλης αναγράφεται η αφιέρωση ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΥΤΕΡΠΗΙ (Ο Σείκιλος στην Ευτέρπη), αλλά δεν γίνεται κατανοητό εάν πρόκειται για τη σύζυγο, την ερωμένη, τη φίλη, την αδελφή ή την κόρη του, ή και απλώς την Μούσα της μουσικής.
Το μήνυμα αυτό αντιστοιχεί στο επικούρειο απόφθεγμα «όσο ζούμε πρέπει να χαιρόμαστε όπως οι θεοί» γιατί ο θάνατος είναι το τέλος και δεν υπάρχει συνέχεια. Εμφανώς επικούρεια είναι όλα τα αναφερόμενα συστατικά του μέλους: η ηδονή της ζωής, η αταραξία, καθώς και το τελικό όριο της ζωής, ο θάνατος.
Η επιτύμβια στήλη ανακαλύφθηκε το 1883 στην τουρκική πόλη Αϊδίνιο, όπως είναι το σύγχρονο όνομα των αρχαίων Τραλλέων.
Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής του 1922 η στήλη χάθηκε και πολλά χρόνια αργότερα ξαναβρέθηκε σε έναν κήπο τουρκικού σπιτιού.
Η ιδιοκτήτρια του σπιτιού είχε κόψει τη βάση της στήλης για να την χρησιμοποιήσει ως βάζο για λουλούδια. Σήμερα φυλάσσεται στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας στην Κοπεγχάγη. Πιστά αντίγραφά του υπάρχουν σε διάφορα μουσεία.

Το Κυμβάλειο ή ο Κυμβαλίων όπως ονομαζόταν από τους αρχαίους Έλληνες


"Τα χείλη της Σοφίας είναι κλειστά προς όλους, εκτός από τα αυτιά της Κατανόησης..."Κυμβάλειον
Το Ερμητικό Κυμβάλειο αποτελεί ένα σύγγραμμα που σε έντυπη μορφή εμφανίστηκε πολύ πρόσφατα (το 1908) από μία ομάδα ατόμων που αποκαλούνται "οι 3 μύστες". Είναι πιθανό αυτό το έργο να αποτελεί μέρος των Ερμητικών Κειμένων που αποδίδονται στον μεγάλο μύστη της αρχαιότητας, τον (αμφιβόλου ιστορικότητας) Ερμή τον Τρισμέγιστο, ο οποίος ονομάστηκε έτσι λόγω του ότι κατείχε τα τρία μέρη της κοσμικής σοφίας, δηλαδή της Αστρολογίας (εργασία της Σελήνης), της Αλχημείας (εργασία του Ήλιου) και της Θεουργίας (εργασία των Άστρων).
Με εμφανείς τις επιρροές από τον γνωστικισμό και το νεοπλατωνισμό της Ελληνιστικής εποχής, θεωρείται πως το Κυμβάλειο (ή ο Κυμβαλίων όπως ονομαζόταν από τους αρχαίους Έλληνες) είναι το μόνο από τα ερμητικά κείμενα που σώθηκε αυτούσιο μετά την πυρκαγιά στη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας το 48 π.κ.χ. και φαίνεται πως αποδίδει με ολοκληρωμένο τρόπο το σύνολο της ερμητικής φιλοσοφίας, ενώ ακόμη και με την σύγχρονη οπτική του κόσμου, αποτελεί μία ολοκληρωμένη ανάλυση των νόμων που τον διέπουν.
Είναι επίσης σημαντικό να τονιστεί ότι η αξία του Κυμβάλειου είναι δεδομένη, καθώς οι αρχές που το αποτελούν στηρίζονται στην παρατήρηση και την κριτική σκέψη.
"Οι Αρχές της Αλήθειας είναι 7. Εκείνος που τις γνωρίζει, μέσω της κατανόησης έχει στην κατοχή του το μαγικό κλειδί, στο άγγιγμα του οποίου, όλες οι Πύλες του Ναού ανοίγουν διάπλατα..."Κυμβάλειον
Το Κυμβάλειο αποτελεί την ανάλυση των 7 βασικών συμπαντικών νόμων ή Αρχών που ήδη έχουν ενσωματωθεί στα υπόλοιπα ερμητικά κείμενα και αποτελούν τη βάση της ερμητικής φιλοσοφίας.
Αυτοί οι Συμπαντικοί Νόμοι ή Αρχές είναι οι εξής:
1. Η Αρχή της Νοητικότητας
2. Η Αρχή της Αντιστοιχίας (Αναλογίας)
3. Η Αρχή της Δόνησης
4. Η Αρχή της Πολικότητας
5. Η Αρχή του Ρυθμού
6. Η Αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος (Αιτιοκρατία)
7. Η Αρχή της Γέννησης
Συνοπτικά, οι 7 Αρχές ορίζουν τα εξής:
1. Αρχή της Νοητικότητας: "Το Ένα είναι νόηση, το Σύμπαν είναι νοητικό"
Η αρχή αυτή ορίζει πως τα πάντα στο σύμπαν δημιουργήθηκαν ως αντανάκλαση της παγκόσμιας και άπειρης Θείας Νόησης, πως το σύμπαν δηλαδή είναι στη βάση του Νοητικό. Η αρχή αυτή, μέσω της ενσωμάτωσης της νοητικής φύσης του σύμπαντος, δίνει εξήγηση κι αιτία στα κάθε είδους πνευματικά και ψυχικά φαινόμενα που εκδηλώνονται στους ανθρώπους. Τέλος, αυτή η αρχή, αναλύει την πραγματική φύση και υπόσταση της ύλης, της ενέργειας και της δύναμης που στο σύνολό τους αποτελούν διαβαθμισμένες μορφοποιήσεις της Θείας Νόησης.
2. Αρχή της Αντιστοιχίας (Αναλογίας): "Αυτό που βρίσκεται κάτω, είναι όμοιο με το επάνω και αυτό που βρίσκεται επάνω είναι όμοιο με το κάτω προς επιτέλεσιν των θαυμαστών του Ενός και Μοναδικού πράγματος"
Αποτελεί μία από τις πιο γνωστές αλλά και πιο σημαντικές αρχές της Ερμητικής φιλοσοφίας και αναγράφεται στον Σμαράγδινο Πίνακα (κατά πολλούς το ευαγγέλιο της Αλχημείας). Στην ουσία, η αρχή αυτή αναφέρεται στη σχέση του Μακρόκοσμου (σύμπαν) με τον Μικρόκοσμο (άνθρωπος) και πως όσα συμβαίνουν στο σύμπαν, αναλογικά συμβαίνουν και στον άνθρωπο (μικρογραφία του σύμπαντος) ως κοσμικές αντανακλάσεις.
3. Αρχή της Δόνησης: "Τίποτα δεν είναι σταθερό, όλα κινούνται, όλα δονούνται"
Σύμφωνα με αυτή την αρχή, που ομοιάζει με το "τα πάντα ρει" του "σκοτεινού" Ηράκλειτου, κάθε κοσμική εκδήλωση βρίσκεται σε διαρκή κίνηση, άρα σε διαρκή αλλαγή και μεταβολή. Όλη αυτή η εκδηλωμένη κίνηση, στο σύνολό της αποδίδει την κοσμική Αρμονία που φτάνει να ταυτιστεί με την απόλυτη ισορροπία.
Η ύλη, η ενέργεια και η νόηση, δεν είναι τίποτε άλλο από διαφορετικές κλιμακώσεις κοσμικών δονήσεων, ενώ τα 4 βασικά κοσμικά πεδία (φυσικό, αιθερικό, αστρικό και νοητικό) αποτελούν δονητικές διαβαθμίσεις με πιο έντονη δονητικά εκείνη του νοητικού.
4. Αρχή της Πολικότητας: "Τα πάντα είναι διπλά. Κάθετί έχει το αντίθετό του. Στα άκρα συναντώνται όλες οι αλήθειες..."
Αποτελεί άλλη μία βασική ερμητική αρχή, η οποία θα λέγαμε πως απαντάται σε μεγάλη έκταση στην καθημερινότητά μας. Συνηθίζουμε να λέμε πως "κάθε νόμισμα έχει 2 όψεις", πως "χωρίς τον διάβολο δεν υπάρχει θεός" κλπ. και όλα αυτά αποτελούν δίπολα ως συνήθεις εκδηλώσεις του αρχετυπικού διπόλου "Καλό - Κακό".
Αποτελεί βασικό αντιληπτικό εργαλείο στην κατανόηση κι ερμηνεία του κόσμου μας, καθώς τα πάντα ορίζονται και κατανοούνται ολοκληρωμένα μόνον μέσω της σύνδεσης και σύγκρισης με το αντίθετό τους (concidentia oppositorum). Κατανοούμε λοιπόν πως κάθε εκδήλωση αποτελείται από δύο αντίθετες υποστάσεις.
5. Αρχή του Ρυθμού: "Όλα ρέουν, όλα δρουν με έναν ρυθμό έντονης εκδήλωσης και απόσυρσης..."
Η Αρχή αυτή αφορά στη ρυθμική εκδήλωση διαφόρων πραγμάτων, που σαν κοσμικό εκκρεμές ορίζονται από περιόδους εντάσεων και περιόδους ηρεμίας. Απαντάται στα φυτά, τα ζώα, τους ανθρώπους, τους πολιτισμούς με τις περιόδους άνθησης και παρακμής, στους γαλαξίες κλπ. Είναι ο νόμος της Ζωής, η εισπνοή και η εκπνοή του σύμπαντος και όλα στο σύμπαν ακολουθούν περιόδους εξάρσεων αλλά και ύφεσης.
6. Αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος (Αιτιοκρατία): Κάθε αποτέλεσμα, έχει και μία αιτία. Κάθε αιτία, έχει κι ένα αποτέλεσμα"
Ως ερμητική αρχή, θα λέγαμε πως δεν χρειάζεται μεγάλη εξήγηση, καθώς κι αυτή απαντάται σε μεγάλη έκταση στην καθημερινότητά μας ως το αποτέλεσμα που θα έχει μία πράξη ή εκδήλωση: κάθε δράση (αιτία) φέρνει και μία αντίδραση (αποτέλεσμα).
Αποτελεί δε βασικό χαρακτηριστικό του νόμου του κάρμα που φυσικά τυγχάνει ευρείας αποδοχής, ενώ σε γενικευμένη μορφή απαντάται στην επιστημονική αρχή που ονομάζεται "φαινόμενο της πεταλούδας" (το πέταγμα μιας πεταλούδας στο Τόκιο, σταδιακά μπορεί να προκαλέσει τυφώνα στη Νέα Υόρκη). Επειδή ακριβώς τίποτα δεν υφίσταται αν δεν υπάρχει λόγος, έτσι και η κάθε εκδήλωση στο σύμπαν υφίσταται γιατί προήλθε από μία προγενέστερη αιτία.
7. Αρχή του Γένους και της Γέννησης: "Η γέννηση υπάρχει παντού. Όλα έχουν τη δική τους αρσενική και θηλυκή αρχή. Η γέννηση εκδηλώνεται σ' όλα τα επίπεδα ύπαρξης"
Αποτελεί μία βασικότατη ερμητική αρχή, καθώς αναφέρεται στην ενσωμάτωση της αρσενικής αρχής μέσα στη θηλυκή εκδήλωση και την ενσωμάτωση της θηλυκής αρχής μέσα στην αρσενική εκδήλωση. Μας δείχνει πως κάθετί στο σύμπαν γεννάται, εκδηλώνεται και ιδίως μικροκοσμικά (άνθρωπος) έχει μέσα του αρσενικά και θηλυκά στοιχεία με παραλλακτικότητα ως προς την ένταση της εκδήλωσής τους.
Δεν είναι λίγες οι φορές που στον εσωτερισμό γίνεται αναφορά στο σημαντικό αυτό "δίπολο" που ως ολοκλήρωση υλοποιείται με την ισόποση και αρμονική κατανομή των δύο αυτών αρχών. Μάλιστα, στην αλχημεία, ο Ερμαφρόδιτος λέγεται πως συμβολίζει αυτήν ακριβώς την ολοκλήρωση, όπως άλλωστε και οι άγγελοι, οι οποίοι θεωρείται πως δεν έχουν καν φύλο... Πρόκειται για τον Ιερό Γάμο, την αρμονική ένωση του Animus με την Anima...
Αυτές είναι σε γενικές γραμμές οι 7 ερμητικές αρχές, όπως έχουν ενσωματωθεί στο Κυμβάλειο. Στο σύνολό τους αποδίδουν με πληρότητα την ερμηνεία της δομής του σύμπαντος και των κοσμικών νόμων που αν και σε μια γενικότερη (μακροκοσμική) οπτική μπορεί να είναι δύσκολο να οριστούν, να ταυτοποιηθούν και να κατανοηθούν, πάραυτα, σε μικροκοσμικό επίπεδο (άνθρωπος), όλες αυτές οι αρχές μπορούν να αποτελέσουν σημαντικά βοηθήματα και εργαλεία προς την αυτοβελίωσή μας και την υλοποίηση αυτού που ονομάζουμε γνώθι σεαυτόν...

Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2014

Δέκα περίεργα αγωνίσματα του αρχαίου κόσμου


Μερικά από τα αγωνίσματα που ασκούνταν τότε υπάρχουν μέχρι και σήμερα
Οι αθλητικοί αγώνες αποτελούσαν έναν από τους πιο ενδιαφέροντες και πολυσύνθετους θεσμούς στην αρχαία Ελλάδα, καθώς επίσης και σε άλλους αρχαίους πολιτισμούς. Μερικά από τα αγωνίσματα που ασκούνταν τότε υπάρχουν μέχρι και σήμερα, ενώ άλλα μετεξελίχθηκαν ή… «εξαφανίστηκαν» εντελώς λόγω της βαρβαρότητάς τους.
Δείτε παρακάτω δέκα από τα πιο περίεργα, σκληρά (και βάρβαρα πολλά από αυτά) αγωνίσματα του αρχαίου κόσμου, όπως τα παρουσίασε σε δημοσίευμά της η ιστοσελίδα , todayifoundout.com:
Παγκράτιον: Αγώνισμα των αρχαίων Ελλήνων που συνδύαζε την πάλη και την πυγμαχία.
Υπήρχαν μόνο δύο κανόνες: οι αθλητές δε μπορούσαν να δαγκώνουν ο ένας τον άλλο και να… βγάλουν ο ένας τα μάτια του άλλου!
Δεν υπήρχε χρονικός περιορισμός ή διάρκεια στο αγώνισμα, εκτός από σπάνιες περιπτώσεις μετά από παρέμβαση διαιτητή.

Ο αγώνας διαρκούσε μέχρι ένας από τους δύο αθλητές να… εγκαταλείψει (με ανάταση του χεριού ή ενός δακτύλου), ή να… πεθάνει!
Η ονομασία του αγωνίσματος προέρχεται από τις λέξεις «παν» + «κρατείν», δηλαδή νικητής γινόταν αυτός που «κυριαρχεί απόλυτα».
Η μυθολογία θέλει το άθλημα να προέρχεται από το Θησέα, που επιστράτευσε συνδυασμό πάλης και πυγμής για να καταβάλει τον Μινώταυρο. Σύμφωνα με άλλη ανάλογη εκδοχή, ο Ηρακλής κατέβαλε με τον τρόπο αυτό το λιοντάρι της Νεμέας.
Με τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου το Παγκράτιο διαδόθηκε στην Ινδία. Πιστεύεται πως από εκεί έφτασε στις χώρες της Άπω Ανατολής και αποτέλεσε τον πρόγονο όλων των ανατολικών πολεμικών τεχνών, αναφέρει η Wikipedia.

Κονταρομαχία του ψαρά (Fisherman’s Joust): Φανταστείτε δύο ομάδες μέσα στις βάρκες τους να κωπηλατούν στο Νείλο και να προσπαθούν να… «τσακίσουν» η μία την άλλη με τα κουπιά και τα καμάκια τους.
Τους αγώνες παρακολουθούσαν συχνά οι Φαραώ και πολλές φορές οι αιματοχυσίες προσέλκυαν… κροκόδειλους και ιπποπόταμους μέσα στο νερό, οι οποίοι ρίχνονταν επίσης στη «μάχη»!

Ναυμαχίες: Οι Ρωμαίοι γέμιζαν αρένες με νερό, έβαζαν μέσα πλοία και… αναπαριστούσαν σπουδαίες ναυμαχίες. Πολλές φορές αυτές κατέληγαν σε αιματοχυσίες, με αιχμαλώτους πολέμου ή όσους είχαν καταδικαστεί σε θάνατο να αναγκάζονται να παλεύουν μεταξύ τους.

Venatio: Κυνήγι και δολοφονία άγριων ζώων. Οι Ρωμαίοι γιόρτασαν τα εγκαίνια του Κολοσσαίου ρίχνοντας στη «μάχη» σκλάβους απέναντι σε περισσότερα από 9.000 άγρια ζώα, τα οποία σκότωναν.
Βέβαια, δεν ήταν λίγες οι φορές που οι άνθρωποι είχαν την ίδια… μοίρα με τα ζώα, καθώς ρίχνονταν στην αρένα χωρίς όπλα απέναντι σε πεινασμένα λιοντάρια ή αρκούδες. Οι άγριες εκτελέσεις ήταν μια μορφή «διασκέδασης» για το λαό.

Μάχη με ξύλα (Nguni Stick Fighting): Είναι ένα αγώνισμα που ασκείται ακόμη και στις μέρες μας. Οι Ζουλού ρίχνονταν στη μάχη χρησιμοποιώντας δύο ξύλινες ράβδους, η μία για άμυνα ή άλλη για επίθεση.
Παρότι οι μάχες κατέληγαν σπάνια σε θάνατο, οι συμμετέχοντες τραυματίζονταν σοβαρά και αποκτούσαν σημάδια και ουλές, οι οποίες όμως ήταν τα «παράσημα» τους.

Φλεγόμενο χόκεϊ επί χόρτου (Pelota Purepecha): Θα μπορούσε να το αποκαλέσει κανείς και χόκεϊ επί χόρτου για… πυρομανείς. Στον αρχαίο μεσοαμερικανικό πολιτισμό υπήρχε ένα αγώνισμα, στο οποίο οι αθλητές χρησιμοποιούσαν μια φλεγόμενη μπάλα.

Κλωτσιές στην κνήμη (Shin Kicking): Στο αγώνισμα αυτό συμμετείχαν δύο αθλητές. Οι αντίπαλοι κρατούσαν ο ένας τον άλλο από το λαιμό και προσπαθούσαν να κλωτσήσουν ο ένας τον άλλο στην κνήμη.
Νικητής ανακηρυσσόταν εκείνος που έριχνε τον αντίπαλο στο έδαφος. Στις μέρες μας υπάρχει μέχρι και παγκόσμιο πρωτάθλημα Shin-Kicking.

Άλματα επάνω από καμήλες (Camel Jumping): Οι άνδρες της αρχαίας φυλής Zaraniq της Υεμένης συνήθιζαν να πηδούν επάνω από καμήλες. Όσο πιο πολλές, τόσες περισσότερες οι πιθανότητες να ανακηρυχθείς νικητής.

Pato: Το επίσημο άθλημα της Αργεντινής αρχικά παιζόταν με μια ζωντανή… πάπια. Μετά από αρκετές κυβερνητικές παρεμβάσεις οι συμμετέχοντες δέχτηκαν να χρησιμοποιούν αντί για πάπιες, μπάλες. Πρόκειται για ένα αγώνισμα που συνδυάζει το έφιππο πόλο και το μπάσκετ.

Buzkashi: Το εθνικό σπορ του Αφγανιστάν είναι κάτι σαν έφιππο πόλο και σε αυτό συμμετέχουν αρκετοί παίκτες, οι οποίοι δίνουν σκληρή μάχη με το πτώμα μιας… αποκεφαλισμένης κατσίκας.

Νέα και αρχαία Eλληνική γλώσσα : η μία και μοναδική Eλληνική γλώσσα!


Στον καθημερινό λόγο, προφορικό και γραπτό, χρησιμοποιούμε συχνά εκφράσεις προερχόμενες από την αρχαία Ελληνική και την κοινή Ελληνιστική, τη γλώσσα της Αγίας Γραφής.
Καθώς είναι διάσπαρτες, σπαράγματα, δίνουν στο λόγο σφρίγος και ζωντάνια, ενώ η άγνοιά τους δημιουργεί μερικές φορές αμηχανία.
Με αυτές ερχόμαστε σ΄ επαφή με παλαιότερες μορφές της γλώσσας μας, σε μικρή ηλικία με φυσικό και αβίαστο τρόπο έτσι ώστε η γνώση της σημασίας , της χρήσης και προέλευσής τους να αποτελεί ένα καλό πνευματικό και γλωσσικό εφόδιο για το μαθητή.
- Αιδώς Αργείοι: Ντροπή σας, δεν ντρέπεστε καθόλου;
Φράση που φώναξε ο Στέντορας στην προσπάθειά του να παρακινήσει τους Αργείους να δείξουν θάρρος στον αγώνα εναντίον των Τρώων, μετά την αποχώρηση του Αχιλλέα από τη μάχη. (Ιλιάδα,Ε,787)
- Αντίπαλον δέος: Αντίπαλος, αντίπαλη παράταξη. Ισορροπία προερχόμενη από το φόβο των δυο αντιπάλων.
Η φράση χρησιμοποιείται κυρίως από το Θουκυδίδη, Γ,11
- Από μηχανής θεός: Απροσδόκητη βοήθεια από άνθρωπο ή κάποιο γεγονός που εμφανίζεται απροσδόκητα και βγάζει από τη δύσκολη θέση, δίνει λύση στο πρόβλημα.
Η φράση προέρχεται από το θεατρικό τέχνασμα στην αρχαία Ελλάδα, κατά το οποίο οι τραγικοί ποιητές εμφάνιζαν στη σκηνή πάνω σ΄ ένα είδος γερανού ένα θεό που έδινε λύση στην αδιέξοδη πλοκή του έργου.
- Αρχή άνδρα δείκνυσι: Η εξουσία αποκαλύπτει τις δυνατότητες του ανθρώπου, δείχνει τις ικανότητες και το χαρακτήρα του.
Η φράση αποδίδεται στο Βίαντα, αρχαίο Έλληνα σοφό, παρόμοια άποψη εκφράζεται στην Αντιγόνη του Σοφοκλή. Σοφοκλή Αντιγόνη,62
- Ασκοί του Αιόλου: Λέγεται, όταν εμφανίζονται πολλά κακά, σύμφορες.
Η φράση είναι από την Οδύσσεια. Οι σύντροφοι του Οδυσσέα από περιέργεια άνοιξαν ένα ασκί δοσμένο από τον Αίολο στον Οδυσσέα και αμέσως πετάχτηκαν οι άνεμοι και καθώς ήταν, απομάκρυναν το καράβι τους από την πατρίδα και τους έφεραν στον νησί των Λαιστρυγόνων. Οδύσσεια, κ, 1-56
- Άχθος αρούρης: Βάρος της γης άχρηστος Άνθρωπος που δεν προσφέρει τίποτε.
Ο Αχιλλέας στο διάλογό με τη μητέρα του αναφέρει ότι αισθάνεται άχθος αρούρης (βάρος της γης) μετά από μεγάλο διάστημα απραξίας και αποχής από τη μάχη. Ιλιάδα,Σ,104
- Αχίλλειος πτέρνα: Το αδύνατο σημείο
Η φράση προέρχεται από το μύθο του Αχιλλέα, κατά τον οποίο η μητέρα του Θέτις, όταν τον βάφτισε στο αθάνατο νερό, τον κράτησε από τη φτέρνα με αποτέλεσμα το σημείο εκείνο να μη βραχεί και να μείνει το μόνο απροστάτευτο. Μόνο στη φτέρνα μπορούσε να πληγωθεί.
- Βίος αβίωτος: Ζωή ανυπόφορη.
Η φράση αποδίδεται στο Χίλωνα, ένα από τους εφτά σοφούς της αρχαιότητας.
- Γαία πυρί μειχθήτω: Ας καταστραφούν όλα, ας γίνουν όλα τα πάνω κάτω.
Η φράση αποδίδεται σε αρχαίο Έλληνα ποιητή.
- Γερανοί του Ιβύκου: απροσδόκητη αποκάλυψη του ενόχου.
Γύρω στα 550 π. Χ. ληστές επιτέθηκαν και τραυμάτισαν θανάσιμα τον ποιητή Ίβυκο. Τη στιγμή εκείνη πέρασαν από πάνω του ένα κοπάδι γερανοί (πουλιά) και τους παρακάλεσε να εκδικηθούν το θάνατό του. Λίγο αργότερα σ΄ ένα ανοικτό θέατρο της Κορίνθου κατά την παράσταση εμφανίστηκαν οι γερανοί και ένας θεατής ακούστηκε να λέει πανικόβλητος :
Οι γερανοί του Ιβύκου: Οι εκδικητές .Έτσι οι θεατές κατάλαβαν ότι αυτός ήταν ο ένοχος.
- Γη και ύδωρ: Σύμβολα υποταγής ,πλήρης υποχώρηση.
Η φράση προέρχεται από τον Ηρόδοτο, κατά τον οποίο οι Πέρσες απεσταλμένοι ζήτησαν από τους Σπαρτιάτες γήν και ύδωρ ως σύμβολο υποταγής σ΄ αυτούς. Ηροδότου Ιστορία ,V,17-18
- Γόρδιος δεσμός: Δύσκολο πρόβλημα, άλυτο πρόβλημα.
Η φράση λέγεται για δύσκολη κατάσταση σαν και αυτή που αντιμετώπισε ο Μέγας Αλέξανδρος, όταν προσπάθησε να λύσει ένα μπερδεμένο κόμπο, το «γόρδιο δεσμό», που σύμφωνα με τον χρησμό όποιος τον έλυνε θα γινόταν κυρίαρχος της Ασίας. Αρριαννού ,11,3
- Δαμόκλειος σπάθη: Απειλητικό πράγμα, απειλή.
Η φράση προέρχεται από το επεισόδιο του Δαμοκλή, ενός αυλικού κόλακα του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου, ο οποίος θέλοντας να δείξει στο Δαμοκλή πόσο επικίνδυνο ήταν το αξίωμα του τυράννου τον έβαλε να καθίσει στο θρόνο του, ενώ από πάνω του κρεμόταν από μια αλογότριχα ένα μεγάλο σπαθί.
- Διέβην τον Ρουβίκωνα: πήρα μια παράτολμη απόφαση.
Η φράση αναφέρεται στον Ιούλιο Καίσαρα που το 49 π.Χ. πήρε την παράτολμη, απόφαση να κηρύξει τον εμφύλιο πόλεμο στην Ιταλία και γι΄ αυτό πέρασε με το στρατό του τον ποταμό Ρουβίκωνα ,κατευθυνόμενος προς την Ρώμη. Ηροδότου Ιστορία,V,17-18
- Δούρειος Ίππος: Προσφορά επικίνδυνη. Ό,τι φαίνεται σαν δώρο ,ενώ στην πραγματικότητα είναι επικίνδυνο, δόλιο και επικίνδυνο.
Η φράση έχει ληφθεί από τον Όμηρο. Οι Έλληνες χάρισαν στους Τρώες ένα ξύλινο άλογο ως αφιέρωμα στους Θεούς ,ενώ μέσα βρισκόταν ο Οδυσσέας με τους συντρόφους τους και πρώτοι άρχισαν την καταστροφή της Τροίας. Οδύσσεια, λ,529
- Δρακόντεια μέτρα: αυστηρά μέτρα, σκληρά μέτρα.
Η φράση προέρχεται από τον Δράκοντα, αρχαίο νομοθέτη της Αθήνας που ήταν γνωστός για τους αυστηρούς και σκληρούς νόμους που επέβαλε τον 7ο αιώνα π.Χ.
Ρεντζέλος Δημήτρης, καθηγητής 1ου Ενιαίου Πειραματικού Λυκείου Αθηνών

Η «Στάση του Νίκα» (11 Ιανουαρίου 532 μ.Χ.)


Η χειρότερη περίοδο βίας και αναρχίας που γνώρισε η Βασιλεύουσα
Η Στάση του Νίκα (στάση = εξέγερση) έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη το 532 μ.Χ. και είχε διάρκεια μίας εβδομάδας. Υπήρξε η χειρότερη περίοδος βίας και αναρχίας που γνώρισε η Κωνσταντινούπολη με τη μισή πόλη να έχει καεί ή καταστραφεί.
Με αυτή την ονομασία έμεινε στην ιστορία η λαϊκή εξέγερση που συνέβη στο Βυζάντιο την εποχή του Ιουστινιανού και πνίγηκε στο αίμα από τον αυτοκράτορα. Πληροφορίες από «πρώτο χέρι» μας δίνει ο σύγχρονος του Ιουστινιανού, ιστορικός Προκόπιος, στο βιβλίο του «Η ιστορία των Πολέμων».
Πρωταγωνιστές της εξέγερσης ήταν οι δήμοι των «Πράσινων και «Βένετων» (μπλε), οργανώσεις φιλάθλων με λαϊκή καταγωγή, που ζούσαν για τις αρματοδρομίες στις εξέδρες του Ιππόδρομου της Κωνσταντινούπολης.
Οι «Ρούσσοι» και οι «Λευκοί» υπολείπονταν αρκετά σε δημοτικότητα των άλλων δύο δήμων. Οι αρματοδρομίες ήταν ένα ιδιαίτερα δημοφιλές άθλημα εκείνη την περίοδο, όπως σήμερα είναι το ποδόσφαιρο.
Θα λέγαμε ότι οι «Βένετοι» και οι «Πράσινοι» θύμιζαν αρκετά σε πάθος και αφοσίωση τους σημερινούς συνδέσμους φιλάθλων, ιδιαίτερα τη «Θύρα 7» του Ολυμπιακού και τη «Θύρα 13» του Παναθηναϊκού.
Οι ιστορικοί χαρακτηρίζουν του δήμους κάτι ανάμεσα σε συμμορία και πολιτικό κόμμα, καθώς συχνά προσπαθούσαν να επηρεάσουν τις πολιτικές αποφάσεις.
Το 531, ένας «βένετος» και ένας «πράσινος» συλλαμβάνονται με την κατηγορία της δολοφονίας και καταδικάζονται σε θάνατο διά απαγχονισμού. Ο Ιουστινιανός, δεδηλωμένος οπαδός των Βένετων, μετατρέπει τη θανατική ποινή σε φυλάκιση.
Οι «Πράσινοι» και «Βένετοι» αξιώνουν την πλήρη απαλλαγή τους. Ο αυτοκράτωρ, όμως, τους αγνοεί.
Στις 11 Ιανουαρίου του 532 μ.Χ. ξεσηκώνονται, πυρπολούν κτίρια, πολιορκούν το παλάτι και προξενούν ζημιές ακόμη και στην Αγία Σοφία.
Η ιαχή «Νίκα» δονεί την ατμόσφαιρα. Είναι το σύνθημα που φώναζαν στον Ιππόδρομο για να εμψυχώσουν τους αρματοδρόμους.
Το πλήθος των εξεγερμένων όλο και μεγαλώνει, καθώς ο λαός δυσφορούσε για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις του αυτοκράτορα, τη βαριά φορολογία και την κρατική αυθαιρεσία.
Απαιτεί την παραίτηση του Ιωάννη Καππαδόκη (Υπουργού Οικονομικών της εποχής) και του διάσημου νομομαθούς Τριβωνιανού.
Την κατάσταση επιχειρούν να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους οι συγκλητικοί και οι ευγενείς, που έβλεπαν τα δικαιώματά τους να ψαλλιδίζονται από τις μεταρρυθμίσεις του Ιουστινιανού. Συγκεντρώνονται στον Ιππόδρομο και ανεβάζουν στο θρόνο τον Υπάτιο, ανιψιό του πρώην αυτοκράτορα Αναστάσιου.
Ο Ιουστινιανός αδυνατεί να ελέγξει την κατάσταση. Είναι καινούργιος στην εξουσία και έχει ένα σωρό σκοτούρες, με τους Πέρσες στα ανατολικά της αυτοκρατορίας. Για μια στιγμή περνά από το νου να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη.
Η αυτοκρατορική σύζυγος, η δυναμική και αποφασιστική Θεοδώρα, γρήγορα τον μεταπείθει και οι στρατηγοί Βελισάριος και Μούνδος αναλαμβάνουν δράση. Εγκλωβίζουν τους επαναστάτες στον Ιππόδρομο και κυριολεκτικά τους κατασφάζουν.
Η καταστολή της «Στάσης του Νίκα» στις 18 Ιανουαρίου του 532 άφησε πίσω της 30.000 νεκρούς.
Ο Ιουστινιανός πατούσε πλέον γερά στα πόδια του και την επομένη μέρα έδωσε εντολή να εκτελεσθούν ο σφετεριστής του θρόνου Υπάτιος και ο αδελφός του. Η περιουσία τους δημεύθηκε, όπως και πολλών ευγενών, που εξορίστηκαν, επειδή είχαν υποστηρίξει την εξέγερση.
Η αυτοκρατορική θητεία μιας από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες του Βυζαντίου, όπως ήταν ο Ιουστιανιανός, ξεκίνησε με τη χειρότερη περίοδο βίας και αναρχίας που γνώρισε η Βασιλεύουσα.

Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2014

17 Νοέμβρη: Το τρέιλερ της ταινίας που δεν βγήκε ποτέ στους κινηματογράφους


Ήταν τον Φεβρουάριο του 2012 όταν κυκλοφόρησε ένα τρέιλερ με τις πρώτες εικόνες από την ταινία «17Ν- η ταινία» για την πραγματική ιστορία της τρομοκρατικής οργάνωσης με πρωταγωνιστές πολύ γνωστούς Έλληνες ηθοποιούς.
Η ταινία δεν έχει βγει ακόμη στους κινηματογράφους, όμως το τρέιλερ κάνει από χθες ξανά τον γύρο των social media με αφορμή τις εξελίξεις γύρω από την απόδραση του Χριστόδουλου Ξηρού.
Το μυστήριο γύρω από την η έξοδο της ταινίας στους κινηματογράφους έλυσε τον περασμένο Ιούνιο ο Βασίλης Λαμπρόπουλος με ρεπορτάζ του στο Βήμα όπου ανέφερε πως οι παραγωγοί καταγγέλλουν ότι μετά την κυκλοφορία του τρέιλερ τους έγινε έλεγχος από το ΣΔΟΕ, ενώ ορισμένοι από τους κατηγορούμενους της 17Ν είχαν στείλει και εξώδικα. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την έλλειψη πόρων φαίνεται πως οδήγησαν στην ματαίωση εξόδου της ταινίας στους κινηματογράφους.
Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Νίκος Ψαρράς (Δημήτρης Κουφοντίνας), Δημήτρης Αλεξανδρής (Σάββας Ξηρός), Ναταλία Δραγούμη (Αγγελική Σωτηροπούλου), Πασχάλης Τσαρούχας (Χριστόδουλος Ξηρός) , Ηλίας Λογοθέτης (Αλέξανδρος Γιωτόπουλος)

Μερικά για το αριστούργημα που λέγεται Παρθενώνας

Μερικά για το αριστούργημα που λέγεται Παρθενώνας
1)Κατάπληξη προκαλεί ακόμα και σήμερα η ταχύτητα εκτέλεσης του έργου. οχτώ-εννέα χρόνια. Πως; (Ο αρχιτέκτονας Μανόλης Κορρές στο βιβλίο του Από το Λατομείο στον Παρθενώνα (εκδόσεις Μέλισσα) ισχυρίζεται ότι σήμερα, με την υπάρχουσα τεχνολογία, θα ήταν αδύνατο να χτιστεί ο Παρθενώνας στα οχτώ-εννέα μόνο χρόνια που τον έχτισαν οι αρχαίοι.)


2. Ένα από τα μυστικά της κατασκευής ήταν η μεταλλουργία των λιθοξοϊκών εργαλείων και η απίστευτη επιδεξιότητα των αρχαίων λιθοξόων. Από την ποιότητα των ιχνών που άφησαν στα μάρμαρα, φαίνεται ότι τα εργαλεία τους ήταν πολύ ανώτερα από τα σημερινά. Είναι προφανές ότι εκείνη την εποχή είχαν καταλήξει σε κάποιες αξεπέραστες μεταλλουργικές συνταγές, μετά από πολύ αυστηρή πειραματική έρευνα. Από την ποιότητα των ιχνών που άφησαν στα μάρμαρα, φαίνεται ότι τα εργαλεία των Αρχαίων Ελλήνων ήταν πολύ ανώτερα από τα σημερινά.

3.Είναι ο μόνος ναός που χτίστηκε εξ ολοκλήρου από μάρμαρο. Γιατί; Δεν πήραν της Πάρου που είναι λευκό άλλα από την Πεντέλη. Το μάρμαρο της Πεντέλης εκτός των άλλων περιέχει και πολύ σίδερο. Ίσως αυτό να δημιουργεί τα παράξενα που συμβαίνουν στην Πεντέλη . Θα γράψω αν μου δοθεί η ευκαιρία για τα μυστηρίου της Πεντέλης ή του Βριλισιου Όρος όπως το λέγανε και γιατί;
4.Στο σχέδιο του Παρθενώνα δεν υπάρχει ούτε μία ευθεία γραμμή αλλά παντού συναντάμε απαλές καμπύλες.
5.Το κέντρο του Παρθενώνα ισαπέχει από το Θησείο, την Πνύκα, το Μνημείο του Φιλοπάππου, και το κέντρο του ναού του Ολυμπίου Διός τα οποία βρίσκονται σε κορυφές κανονικού οκταγώνου. :eek:
6.Η αντισεισμική κατασκευή του Παρθενώνα που του επέτρεψε να αντέξει πλήθος σεισμών από την κατασκευή του μέχρι σήμερα.(και στο 2005 ακόμη πέφτουν κτήρια) Ο τρόπος που είναι ενωμένα τα τμήματά του με λιωμένο μολύβι στις κατάλληλα διαμορφωμένες ενώσεις των μαρμάρων. Παρθενώνα έχουν φτιάξει και στη πόλη Marathon των ΗΠΑ άλλα συνεχεία θέλει επισκευή. Κάτω ο Παρθενώνας αντιγραφο στην Αμερική .